- 26 maja 2025
Szalka Petriego - podstawowe naczynie w mikrobiologii
Materiał partnera:
Szalka Petriego to jedno z najczęściej stosowanych naczyń laboratoryjnych w badaniach mikrobiologicznych. Jej prosta konstrukcja i funkcjonalność sprawiają, że płytki Petriego są niezastąpione w hodowli mikroorganizmów oraz obserwacjach mikroskopowych.

- Czym jest szalka Petriego i jak jest zbudowana
- Do czego służy płytka Petriego
- Z jakich materiałów produkuje się szalki
- Jakie są najważniejsze cechy dobrych szalek
Zobacz, jak unikać błędów podczas pracy z szalkami Petriego i na co zwrócić uwagę przy wyborze odpowiednich modeli.
Czym jest szalka Petriego i jak jest zbudowana?
Szalka Petriego to przezroczyste, płaskie naczynie laboratoryjne o niskich ściankach bocznych i przykrywce. Standardowe szalki mają okrągły kształt, płaskie dno oraz są dostępne w różnych rozmiarach - zazwyczaj o średnicy od 35 mm do 150 mm. Pokrywka zabezpiecza zawartość przed zanieczyszczeniem, nie blokując jednocześnie wymiany gazowej, co ma znaczenie w hodowli bakterii.
W wersjach plastikowych szalki często mają żebra wentylacyjne - wypustki, które zapobiegają kondensacji wody na pokrywce. Dzięki temu mikroorganizmy mogą się rozwijać równomiernie na całej powierzchni podłoża.
Do czego służy płytka Petriego?
Płytki Petriego są powszechnie używane do namnażania mikroorganizmów, głównie bakterii i grzybów. Znajdują zastosowanie w hodowli komórkowej, testowaniu antybiotyków oraz identyfikacji patogenów. Są także nieodzowne w analizach jakości powietrza, wody i żywności.
W laboratorium korzysta się z różnych narzędzi, takich jak głaszczki mikrobiologiczne, aby precyzyjnie przenosić próbki na szalki Petriego.
W mikrobiologii stosuje się je głównie jako podłoże do hodowli - wewnętrzna część naczynia wypełniana jest substancjami stałymi (np. agar). Po zaszczepieniu próbki możliwa jest obserwacja wzrostu kolonii oraz ich analiza pod mikroskopem.
Z jakich materiałów produkuje się szalki?
Szalki Petriego produkuje się z różnych materiałów, w zależności od przeznaczenia. Do najczęstszych należą:
- Szkło sodowo-wapniowe - odporne na wysoką temperaturę, nadaje się do wielokrotnego użytku po sterylizacji.
- Polistyren - materiał jednorazowy, przezroczysty, lekki i ekonomiczny.
- Tworzywa sztucznego bez endotoksyn - idealne do precyzyjnych hodowli komórkowych.
Niezależnie od rodzaju, każda płytka Petriego musi być sterylna - brak zanieczyszczeń jest kluczowy dla wiarygodnych wyników eksperymentów.
Jakie są najważniejsze cechy dobrych szalek?
Dobre szalki charakteryzują się przezroczystością, wytrzymałością i precyzją wykonania. Równa powierzchnia dna ułatwia równomierne rozprowadzenie podłoża, a gładkie krawędzie umożliwiają łatwe układanie ich w stosy. Warianty z podstawką lub żebrami wentylacyjnymi poprawiają warunki wzrostu mikroorganizmów.
W laboratoriach mikrobiologicznych szczególną uwagę zwraca się na sterylność i brak pyłków czy pozostałości organicznych. Często dostępne są również szalki o różnej średnicy i wysokości, co pozwala dostosować naczynie do rodzaju próbki lub metody badawczej.
Skrobaczki mikrobiologiczne są zaś niezbędnym narzędziem w laboratoriach mikrobiologicznych do precyzyjnego pobierania i rozprowadzania próbek na powierzchni płytek Petriego.